دستگاه سنگ جمع‌کن ؛ کاربرد، ساختار و مزایا

اردیبهشت ۲۰, ۱۴۰۴
ارسال توسط سینا سلیمانی

در فرآیند آماده‌سازی زمین برای کشت، وجود سنگ‌های بزرگ و کوچک در خاک یکی از مشکلات رایج است که می‌تواند منجر به آسیب ماشین‌آلات کشاورزی، کاهش کیفیت کشت و هدررفت منابع شود.

برای رفع این مشکل، دستگاهی مکانیزه به نام سنگ جمع‌کن طراحی و ساخته شده که با کارایی بالا قادر است سطح زمین را از سنگ‌های مزاحم پاک‌سازی کند.

این دستگاه نقش بسیار مهمی در بهبود بهره‌وری عملیات کشاورزی و محافظت از سایر تجهیزات دارد.

با ماشین سازی دقایق همراه باشید تا با کاربرد ، ساختار و مزایای دستگاه سنگ جمع کن آشنا شویم..

تعریف دستگاه سنگ جمع‌کن

سنگ جمع‌کن یکی از ادوات مکانیزه کشاورزی است که با هدف برداشت و جمع‌آوری سنگ‌های موجود در خاک طراحی شده است. این دستگاه معمولاً به صورت کششی توسط تراکتور هدایت می‌شود، اگرچه نوع خودران آن نیز وجود دارد. سنگ‌ها توسط تیغه‌ها و الک‌های خاص از خاک جدا شده و به مخزن یا تریلر منتقل می‌شوند. عملکرد این دستگاه به‌گونه‌ای است که خاک ارزشمند نیز حفظ شده و تنها سنگ‌ها جمع‌آوری می‌شوند.

اجزای اصلی دستگاه سنگ جمع‌کن

۱. تیغه‌های جمع‌آورنده (Teeth or Tines):

برای نفوذ در خاک و جدا کردن سنگ‌ها.

۲. نوار نقاله (Conveyor Belt):

برای انتقال سنگ‌ها از تیغه‌ها به مخزن.

۳. سیستم غربال‌گری (Screening System):

برای جدا کردن خاک از سنگ.

۴. مخزن ذخیره سنگ (Hopper):

محفظه نگهداری موقت سنگ‌ها.

۵. مکانیزم تخلیه (Dumping Mechanism):

جهت تخلیه آسان سنگ‌ها.

۶. سیستم محرکه (Hydraulic یا PTO):

برای ایجاد حرکت در بخش‌های متحرک دستگاه.

۷. شاسی مقاوم و چرخ‌ها:

برای حرکت پایدار در زمین‌های ناهموار.

نحوه عملکرد دستگاه

۱. دستگاه به پشت تراکتور متصل شده و در سطح مزرعه حرکت می‌کند.

۲. تیغه‌ها به زیر سطح خاک نفوذ کرده و سنگ‌ها را به سمت بالا هدایت می‌کنند.

۳. سنگ‌ها روی نوار نقاله یا غربال ریخته شده و با حرکت آن به سمت مخزن هدایت می‌شوند.

۴. خاک از میان سوراخ‌های غربال عبور کرده و سنگ‌ها در مخزن باقی می‌مانند.

۵. در پایان، با رسیدن مخزن به ظرفیت مشخص، سنگ‌ها در محل تعیین‌شده تخلیه می‌شوند.

انواع دستگاه سنگ جمع‌کن

۱.نوع کششی (Trailed Type):

رایج‌ترین نوع دستگاه که به تراکتور متصل می‌شود.

۲.نوع خودران (Self-Propelled):

دارای موتور مستقل و قابلیت مانور بالا.

۳.نوع سبک باغی:

مناسب برای باغ‌ها، گلخانه‌ها و اراضی کوچک.

۴.مدل‌های دوار یا غلطکی:

با قابلیت خرد کردن سنگ‌های کوچک.

کاربردهای دستگاه سنگ جمع‌کن

حذف سنگ‌ها از زمین‌های زراعی جهت کشت محصولات مختلف.
پاک‌سازی زمین در پروژه‌های عمرانی، فضای سبز و پارک‌ها.
آماده‌سازی زمین برای نصب سیستم‌های آبیاری زیرسطحی.
حفظ ایمنی و عملکرد سایر ادوات کشاورزی نظیر گاوآهن، کمباین و بذرکار.
تسهیل عملیات خاک‌ورزی، کاشت و برداشت.

مزایای استفاده از دستگاه سنگ جمع‌کن

افزایش راندمان عملیاتی در مراحل کاشت تا برداشت.
جلوگیری از استهلاک و شکستگی ماشین‌آلات.
صرفه‌جویی در زمان و نیروی انسانی.
امکان استفاده در اراضی سنگ‌لاخی و کوهپایه‌ای.
افزایش کیفیت آماده‌سازی بستر بذر.

معایب و محدودیت‌ها

هزینه اولیه نسبتاً بالا.
نیاز به تراکتور با توان مناسب (در نوع کششی).
عملکرد محدود در زمین‌های بسیار مرطوب یا گل‌آلود.
نیاز به نگهداری و سرویس دوره‌ای به دلیل وجود قطعات متحرک زیاد.

نکات ایمنی و نگهداری

بررسی و تعویض تیغه‌ها پس از سایش یا آسیب.
روغن‌کاری منظم اجزای متحرک.
پاک‌سازی مخزن پس از هر بار استفاده.
تنظیم عمق کاری با توجه به نوع خاک و اندازه سنگ‌ها.
رعایت اصول ایمنی هنگام کار در نزدیکی نوار نقاله و تیغه‌ها.

جمع‌بندی

دستگاه سنگ جمع‌کن یکی از ابزارهای ضروری برای کشاورزی مکانیزه و مدرن به‌شمار می‌رود. با بهره‌گیری از این دستگاه، کشاورزان می‌توانند زمین‌های خود را از سنگ‌های مزاحم پاک‌سازی کرده و زمینه را برای افزایش تولید، کاهش استهلاک تجهیزات و بهبود کیفیت خاک فراهم آورند. سرمایه‌گذاری در این نوع فناوری، گامی مؤثر در جهت پایداری و بهبود فرآیندهای زراعی است.