زمان مصرف کود در کشاورزی

بطور كلي كودهای کشاورزی در دو زمان مصرف می شوند :

۱-  قبل يا همزمان با كاشــت : که آنها را بنام کود ریشه یا پايه یا سیاه یا پیش کشت می شناسند.

۲-  پس از رويش : که آنها را بنام کود ســرك و یا پس کشت می شناسند.

• عواملی از قبيل نوع کود، نوع و مرحله رشدی گياه، آب و هوای منطقه و غيره، زمان كود پاشی را مشخص می كند.

• کود پیش کشت :

کودی که قبل از کاشت مصرف شود کود پیش کشت گویند. در صورتیکه کود در خاک حرکت نکند و نتوان آن را به نحوی در آب حل کرد حتما باید آن کود را قبل از کاشت به خاک داد.

سه دسته از کودهائی را که حتما باید قبل از کاشت به خاک داد عبارتند از :

۱- کودهای فسفره در خاک حرکت نکرده و به سرعت در خاک تثبیت می شوند. بنابراین، باید کودهای فسفره را قبل از کاشت به خاک داد و آنها را مستقیماً در ناحیه توسعه ریشه قرار داد. البته میزان محلول بودن کودهای فسفره نیز متغیر است. در صورتیکه خاکی فسفر یا پتاسیم را تثبیت می کند باید کودهای این عناصر را در نزدیک ترین زمان ممکن به کاشت، در خاک قرار داد تا تثبیت به حداقل ممکن برسد.

– کودهایی که برای جذب، نیاز به تغییرات دارند. مثلا گوگرد (S) را باید ۴ تا ۶ هفته قبل از کاشت به خاک داد تا بصورت قابل جذب یعنی (SO4 -2 ) درآید.

۳-  کودهائی که برای گیاه سمی بوده و باید پس از وقوع تغییراتی در آن، در مجاورت گیاه قرار گیرد. مثلا آمونیاک (NH3 ) برای گیاه سمی بوده و بایستی آن را حتما قبل از کاشت به خاک داد تا کاملا به آمونیوم و نیترات تبدیل شود.

• مشکل اصلی در اکثر خاکهای ایران، فقر ماده آلی و همچنین شوری و یا قلیائی بودن آن است. اکثر عناصر غذائی اصلی و مهم مانند فسفر، آهن، روی، منگنز، و مس در اینگونه خاکها تثبیت می شوند لذا گیاه نمی تواند آنها را به خوبی جذب نماید. استفاده از کودهای آلی فرآوری شده در کنار گوگرد قبل از کشت، می تواند تا اندازه ای این معضل را برطرف نماید.
•  مصرف کودهای آلی مرغوب بعنوان پیش کشت، موجب اصلاح ساختمان خاک، بهبود سیستم تهویه خاک، افزایش خلل و فرج خاک و کاهش تراکم و فشردگی خاک، رشد مناسب ریشه، افزایش قابلیت نگهداری آب در خاک، افزایش کارائی کودهای شیمیائی و کاهش نیاز به مصرف آنها، پایداری خاکدانه و جلوگیری از فرسایش خاک و تلفات آب، تامین تدریجی عناصر غذائی در طول دوره رشد گیاه، جذب عناصر غذائی توسط ماده آلی و جلوگیری از شستشو و هدر رفت کود، افزایش فعالیت میکروارگانیسم های مفید خاک، افزایش حاصلخیزی خاک، تولید محصولی سالم در راستای کشاورزی پایدار می شود.
•  کود پس کشت :

• کودی را که بعد از کشت به خاک می دهند کود پس کشت گویند. گیاه در طول دوره رشد خود، ممکن است با کمبود برخی از عناصر مواجه شود که باید متناسب با نیاز گیاه، نوع گیاه، و مرحله رشدی گیاه تامین و در اختیار گیاه و به روشی صحیح، قرار داده شود. این نیازها ممکن است از طریق کودهای آلی، شیمیائی، و یا آلی-شیمیائی تامین گردد. هر کدام از این کودها ممکن است بصورت محلولپاشی و یا همراه با آب آبیاری مصرف شوند.